Zaburzenia osobowości

Zaburzenia osobowości najprościej opisać jako pewne trwałe sposoby przeżywania i reagowania lub pewien charakterystyczny sposób bycia. Nie jest to choroba, którą można zbadać za pomocą badania lekarskiego. Pewne aspekty zaburzonej osobowości powodują częste problemy w życiu, głównie w relacjach międzyludzkich – zaburzona jest struktura osobowości.

Osoby zaburzone osobowościowo mogą wzbudzać silne emocje u innych ludzi takie jak złość, wrogość, poczucie bezsilności. Można więc zdefiniować zaburzenia osobowości jako trwałe wzorce charakterologiczne danej osoby i sposoby zachowania, relacji z innymi oraz ogólnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Większość ludzi zmienia się w zależności od sytuacji, dzięki takiej plastyczności myślenia, emocji i zachowania mogą się dostosowywać do różnych okoliczności oraz innych ludzi. Ludzie inaczej zachowują się w pracy, na prywatnym przyjęciu, jeszcze inaczej z rodziną. Z kolei u osób cierpiących na zaburzenia osobowości w większości sytuacji wystąpi prawdopodobnie niezmienny sposób przeżywania, zachowania i nawiązywania relacji – tzw. sztywność osobowości.

W przebiegu zaburzeń osobowości można najczęściej spotkać następujące objawy:

• wzorce zachowań trwają przez długi czas
• pojawiają się sztywne (nieprzystosowawcze) zachowania lub postawy w obszarach: emocji, kontroli impulsów, stylu myślenia, relacji z innymi
• subiektywne poczucie braku zadowolenia, poczucia szczęścia (zwykle pojawia się w późniejszym okresie ich trwania)
• wzorce zachowań utrudniają w znacznym stopniu funkcjonowanie oraz relacje z innymi osobami
• rozpoczynają się już w okresie dzieciństwa lub dojrzewania i nie zanikają w okresie dorosłości
• prowadzą do gorszego funkcjonowania społecznego i zawodowego

Wyróżnia się trzy główne grupy (typy) zaburzeń osobowości (zgodnie z klasyfikacją DSM-IV):

• wiązka A: dziwne i ekscentryczne (osobowość paranoidalna, schizoidalna, schizotypowa)
• wiązka B: emocjonalnie dramatyczne i niekonsekwentne (osobowość histeryczna, narcystyczna, borderline)
• wiązka C: bojaźliwe i lękowe (osobowość obsesyjno-kompulsywna, unikająca i zależna).

Według różnych badań zaburzenia osobowości dotykają ok. 13% populacji – co jest bardzo wysokim wynikiem. Często towarzyszą im inne zaburzenia psychiczne takie jak nerwica, depresja, nadużywanie leków, zaburzenia jedzenia.

Przyczyny zaburzeń osobowości zgodnie z obecną wiedzą są wypadkową czynników genetycznych (wrodzonych) oraz doświadczeń uzyskanych we wczesnym dzieciństwie.

Utrwalone cechy osobowościowe z wiekiem mogą ulegać pewnym zmianom (czasem „na lepsze”, czasem niestety „na gorsze” - wzmacnia się „dziwaczność” zachowań). Jednym ze sposobów modyfikacji w tym zakresie jest psychoterapia.

Uważa się, że podstawową formą leczenia zaburzeń osobowości jest długoterminowa (kilkuletnia) psychoterapia psychodynamiczna. W literaturze pojawia się coraz więcej danych potwierdzających skuteczność tego typu terapii.

Pojawiają się również doniesienia na temat skuteczności innych podejść psychoterapeutycznych w tym głównie różnych modyfikacji terapii poznawczo-behawioalnej.

W przypadku wszystkich podejść niezmiennie podkreśla się ogromne znaczenie relacji terapeutycznej – czyli sojuszu terapeuty z pacjentem mającego na celu jego wyleczenie. W sojuszu tym pacjent musi na prawdę chcieć dokonać zmiany i ufać terapeucie że ten pragnie mu w tym pomóc.

W leczeniu zaburzeń osobowości stosuje się również okresowo farmakoterapię, która ma głównie działanie objawowe – pomaga opanować kryzysy i okresy gorszego samopoczucia.

Zaburzenia osobowości są poważną dysfunkcją psychiczną, wpływającą na całe życie osoby jednak można i warto je leczyć właśnie za pomocą dobrej psychoterapii.

W celu umówienia się na wizytę skontaktuj się z terapeutą